Abstract


Yabancılara Türkçe Öğretiminde Tasarım Tabanlı Araştırma: Modeller, Süreç ve Bir Tasarım Örneği

Bu çalışmada, yabancılara Türkçe öğretiminde tasarım tabanlı araştırma (TTA) ile teknopedagojik öğrenme materyali geliştirme süreci ele alınmıştır. TTA’da, öğretim sürecinde karşılaşılan sorunların çözümüne veya mevcut öğretim pratiklerinin iyileştirilmesine yönelik yenilikçi müdahaleler geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla kurulan araştırma ekibi kurumlar, öğreticiler ve alan uzmanlarıyla iş birliği içinde düzenli toplantılar gerçekleştirir. Belirlenen bir sorunun çözümüne veya iyileştirme yapılacak alanlara yönelik hedeflenen müdahalenin gerçekleştirileceği eğitim bağlamı gözlemlenir ve geliştirme sürecini şekillendirmek için gerekli bilgiler toplanır. Ardından geliştirilen yenilikçi çözüm ilgili bağlamda uygulanır. TTA’larda, uygulamalar döngüsel olarak gerçekleştirilir. Bu nedenle, müdahale sırasında ve sonrasında elde edilen veriler değerlendirilerek öğrenme nesnelerinde gerekli düzenlemeler yapılır. Bu çalışmada, TTA yabancılara Türkçe öğretimi alanında gerçekleştirilen teknoloji temelli çalışmalar için alternatif ve yenilikçi bir metot olarak sunulmaktadır. Bu amaçla, öncelikle yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yaygın olarak araştırılan konular ve başvurulan yöntemler incelenmiş; ardından TTA ve öne çıkan modelleri hakkında alanyazın taraması yapılmıştır. Ardından, TTA uygulamalarına somut bir örnek olarak araştırmacılar tarafından gerçekleştirilen tasarım ve geliştirme çalışmasının modeli ve aşamaları materyalden örneklerle açıklanmıştır. Bu modele göre, araştırmacılar müdahaleyi tasarlamak ve yürütmek için öncelikle bir araştırma ekibi oluşturmuştur. Düzenli toplantılar, literatür taraması ve gözlemler yoluyla argümantasyon bir öğrenme sorunu olarak belirlenmiştir. Ardından çalışmanın gerçekleştirileceği okul ve katılımcılar belirlenmiş; müdahale öncesi gözlemler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini Gazi Üniversitesi TÖMER’de B2 seviyede Türkçe öğrenen 19 kişilik yabancı öğreniciler oluşturmaktadır. Uygulama süreci 2024/2025 Güz döneminde üç haftalık bir süreçte gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonunda, öğrencilerin argümanları tanıma ve üretme becerilerinde, bir argümanın eksik bölümlerini tamamlamada, argüman üretmek için uygun kip eki kullanımında ve bağlaç seçiminde kayda değer gelişmeler gözlemlenmiştir.



Keywords

Argümantasyon, biçimlendirici deneyler, çoklu ortamla öğrenme, tasarım tabanlı araştırma, yabancılara Türkçe öğretimi


Kaynakça